ĐẦU NĂM KỂ CHUYỆN PHÚC – LỘC – THỌ
Nhiều người chúng ta cứ nghĩ rằng Phúc – Lộc – Thọ là ba vị thần ban Phúc, ban Lộc và ban Thọ cho nhân gian, tuy nhiên theo truyền thiết của người Hoa Hạ thì hoàn toàn khác chúng ta nghĩ, theo đó Phúc Lộc Thọ là hình tượng ẩn dụ mà người xưa muốn dạy người đời sau chúng ta. Sau đây tôi xin chia sẽ bài viết này mong chúng ta có một cái nhìn đầy đủ về hình tượng Phúc Lộc Thọ và lời nhắn nhủ của người xưa cho chúng ta ngày nay và mai sau.
Theo truyền thuyết của người Hoa Hạ, ông Lộc là một quan tham chuyên ăn đút lót. Ông Thọ lại là vị quan thực dụng, ưa xu nịnh vua để được ban thưởng, trong dinh của ông cung nữ nhiều chẳng kém ở cung vua. Chỉ có ông Phúc là quan thanh liêm, ngay thẳng, con cháu đề huề. Cụ thể như sau:
1. ÔNG PHÚC
Ông Phúc tên thật là Quách Tử Nghi là quan thừa tướng đời nhà Đường, ông xuất thân vốn là quý tộc, đồng ruộng bạc ngàn hàng trăm mẫu, nhưng suốt cuộc đời tham gia triều chính, ông sống rất liêm khiết, thẳng ngay, ghét xua nịn. Không vì tham vinh hoa, phú quý mà làm mất nhân cách con người, ông thường dùng tiền của mình làm việc công đức tạo phúc cho con cháu.
Chính vì ông sống có Phúc Đức nên gia đình ông rất đông con cháu, khi hai vợ chồng ông mất ở tuổi 83, con cháu 5 đời gần 100 người chịu tang ông.
Do Ông là một vị quan thanh liêm nên cuối đời sống cũng nghèo, không có nhiều tài sản để lại cho con cháu.
2. ÔNG LỘC
Ông Lộc tên thật là Đậu Từ Quân, làm quan đến chức Thừa tướng nhà Tấn. Nhưng ông Đậu Từ Quân là một đại tham quan. Ông hưởng không biết bao nhiêu vàng bạc, châu báu, là của đút lót của những kẻ nịnh thần, mua quan, bán tước, chạy tội cho chính mình, cho con, cho cháu, cho thân tộc.
Tuy ông là người giàu sang, vinh quang đến tột đỉnh, nhưng ở tuổi tám mươi ông vẫn chưa có đích tôn nói dõi tông đường. Do vậy, ông lo nghĩ buồn rầu sinh bệnh mà chết. Trước khi chết ông than rằng:
“Lộc ta để cho ai đây? Ai giữ ấm chân nhang cho tổ tiên, cho bản thân ta?”
3. ÔNG THỌ
Ông Thọ tên là Đông Phương Sóc, làm Thừa tướng đời Hán, ông rất thích lộc vua ban, tuy nhiên không thích nhận của đút lót nên cũng được xem là vị quan thanh liêm. Ông Thọ là người chú ý đến sức khoẻ nên sức khoẻ ông rất tốt, do sức khoẻ tốt nên nhu cầu tình dục ông lớn, được bao nhiêu tiền thưởng, ông lại đem mua gái đẹp, gái trinh về làm thê thiếp. Người đương thời đồn rằng, trong dinh ông, gái đẹp nhiều đến mức chẳng kém gì cung nữ ở cung vua. Ông cho rằng, ông được thọ như vậy là nhờ ông biết lấy-âm-để-dưỡng-dương.
Ông sống đến 125 tuổi mới chịu từ giã cõi đời. Nên người đời mới gọi ông là ông Thọ. Khi chết thì chỉ có đứa cháu chút bốn đời lo tang ma, còn con, cháu chắt chết hết cả.
Phúc Lộc Thọ không phải là hình tượng để thờ cúng bái cầu tài cầu lộc như chúng ta thường nghĩ, người xưa thường tạc tượng ba ông Phúc, Lộc, Thọ để nơi phòng khách, phòng làm việc nhằm để nhắc nhở chính mình rằng người trên đời sống và làm việc phải đủ Phúc Lộc Thọ, đừng giống như:
- Ông Phúc vì quá thanh liêm và tập trung vào làm chuyện Phúc đức mà cuối đời không có để gì nhiều cho con cháu.
- Đừng giống như Ông Lộc vì quá tham lam tiền bất chính mà lãnh nghiệp bạc phúc không có con cháu nói dõi tông đường;
- Hay đừng giống như ông Thọ vì tham mê gái mà tiêu tốn quá tiền tài, hay đừng quá ham mê sống lâu mà cuối đời sống cô độc, nhìn con cháu từ từ chết hết, khi chết chỉ còn 1 đứa cháu đời thứ 4 lo mai tán.
Thực vậy, Phúc, Lộc, Thọ là ba hình tượng biểu trưng cho người thành công cần phải có đủ, đầu tiên là phải công danh sự nghiệp, có gia đình hạnh phúc và sức khoẻ tốt. Ba hình tượng Phúc, Lộc, Thọ người xưa ngụ ý rằng:
- Chữ Phúc tượng trưng cho gia đình, con cháu, bạn bè, người có phúc là người có gia đình hạnh phúc, con cháu hiếu thảo và đầy đủ, bạn bè, đồng nghiệp trợ giúp đỡ. Người biết tạo phúc là người biết tạo ra gia đình hạnh phúc, biết cách nuôi dạy con cháu thành người có ích cho xã hội. Tuy nhiên không nên vì quá chú trọng vì gia đình mà đánh mất đi công danh sự nghiệp (Chữ Lộc), hay tổn hao sức khoẻ và tuổi thọ (chữ Thọ).
- Chữ Lộc tượng trưng cho công doanh sự nghiệp của một con người, người xưa nhắc chúng ta rằng con người sinh ra phải có công danh sự nghiệp. Tuy nhiên, đừng vì quá mưu cầu công danh mà làm tổn hại gia đình và con cái, lừa thầy, phản bạn, bất chấp mọi thứ để tìm kiếm tiền tài của mình (đánh mất Phúc cho con cháu như ông Lộc), hay quá mưu cầu công danh mà làm ảnh hưởng đến sức khoẻ, hay mất cả tính mạng của mình (mãi mê công việc mà thọ bệnh hoặc chết trên bàn làm việc).
- Chữ Thọ tượng trưng cho sức khoẻ và tuổi thọ, một người thành công phải biết chú ý đến sức khoẻ và tuổi thọ của mình. Tuy nhiên đừng quá chú ý sức khoẻ mà hy sinh quá nhiều tiền bạc (Lộc) hay gia đình của mình (Phúc) để cuối đời phải sống đơn độc hoặc nghèo khó. Đừng vì nhu cầu tình dục cao mà dùng mọi thủ đoạn để thực hiện âm mưu bất chính của mình.
Như vậy người xưa quan điểm người thành công là người có đủ Phúc, Lộc và Thọ, nghĩa là người có gia đình hạnh phúc, tài chính ổn định và có sức khoẻ tốt, có cống hiến cho con người và xã hội. Thông thường khi còn trẻ chúng ta dành hết thời gian để phát triển chữ Lộc, khi chữ Lộc ổn định thì chúng ta phải chú ý đến gia đình, sức khoẻ và cống hiến cho xã hội, đừng quá đam mê trên sự thành công của công danh, tiền bạc mà đánh mất chữ Phúc và Thọ đến khi chợt nhận ra vấn đề thì thời gian đã qua không thể quay lại được. Ngày nay nền quản trị hiện đại cũng định nghĩa người thành công là người có sự nghiệp vững vàng, có gia đình hạnh phúc và có sức khoẻ, quan điểm này trùng với với quan điểm Phúc Lộc Thọ người xưa.
Một minh chứng cho việc này là câu chuyện của một tỷ phú nổi tiếng Bill Gates. Chúng ta ai cũng biết tỷ phú từng giàu nhất thế giới Bill Gates, trước đây ông là người đam mê quyền lực và thành công, nên ông dành hết thời gian của mình để quản lý tập đoàn Microsoft do ông sáng lập, ông được xem như người của rất thành công trong công việc, người thành đạt về tài lộc. Tuy nhiên, khi gặp tỷ phú Warren Buffet và nhận lời khuyên của tỷ phú Warren Buffet về người thành công, sau đó 2 năm ông rời chức vụ CEO của Microsoft, dành nhiều thời gian hơn cho gia đình và thành lập Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gate để làm từ thiện, đây là hình tượng tích Phúc cho con cháu, mỗi năm ông dành số tiền khoản 1 tỷ USD làm từ thiện từ quỹ của ông sáng lập, tuy nhiên việc làm này không làm tài sản của ông giảm đi mà ngược lại tăng thêm khoản 7 tỷ USD/năm.
Như vậy, Phúc Lộc Thọ là khuôn mẫu thành công mà người xưa vạch ra để định nghĩa một người thành công, điều này tới nay nó cũng còn nguyên giá trị của nó. Do đó, thiết nghĩ chúng ta cũng nên sống, làm việc dựa trên các tiêu chí này để chúng ta được xem là một người thành công.
Để kết thúc bài viết tôi xin dẫn lời chúc của Vua Nghiêu cho mọi người vào năm mới để kính chúc mọi người năm mới “Đa Phúc – Đa Lộc – Đa Thọ”.
Xin chân Thành cảm ơn!
Siêu tầm và biên soạn
Nguyễn Hoàng Em